سرمه اندیشه

زیتون علی‌رغم اندازه‌ی کوچکش، سرشار از ویتامین E و سایر آنتی‌اکسیدان‌های مفید است. خواص زیتون تنها به این دو مورد محدود نمی‌شود. مطالعات گوناگون، فواید زیتون و تأثیر مثبت آن را بر سلامت قلب نشان داده‌اند. همچنین زیتون می‌تواند در پیشگیری از پوکی استخوان و سرطان مفید باشد. همراه ما باشید در این مقاله می‌خواهیم به بررسی خواص زیتون بپردازیم.
مقاله مرتبط: چربی‌های مفید برای مغز کدامند؟
چربی‌ سالمی که در روغن زیتون خام وجود دارد، یکی از اَرکان رژیم غذایی سالم در کشورهای حوزه‌ی مدیترانه است. از زیتون می‌توان در سالادها، ساندویچ‌ها و برخی سُس‌ها استفاده کرد.
زیتون بیضی شکل است و حدود ۳ تا ۵ گرم وزن دارد. بعضی از گونه‌های زیتون در حالت نارس، رنگی سبز دارند و وقتی که کاملا می‌رسند، رنگ‌شان تیره (سیاه) می‌شود. گونه‌ی دیگری از زیتون‌ها حتی زمانی که کاملا می‌رسند، باز هم سبزرنگ هستند. ۹۰٪ زیتون تولیدی در کشورهای حوزه‌ی مدیترانه صرف تولید روغن زیتون می‌شود.
حقایقی درباره‌ی نقش تغذیه‌ای و خواص زیتون
خواص زیتون - زیتون سرشار از چربی های مفید و آنتی‌ اکسیدان هاست.
هر صد گرم زیتون محتوی ۱۱۵ تا ۱۴۵ کالری انرژی است، یعنی به‌طور میانگین هر ده عدد زیتون نزدیک به ۵۹ کالری انرژی دارند. ۷۵ تا ۸۰ درصد زیتون را آب، ۱۱ تا ۱۵ درصد آن را چربی و ۴ تا ۶ درصد آن را کربوهیدرات تشکیل می‌دهد. زیتون محتوی مقدار ناچیزی پروتئین است. هر صد گرم زیتون ۳٫۲ گرم فیبر دارد.
مقاله مرتبط: بهترین منابع پروتئین گیاهی و غیرگوشتی
چربی
زیتون با داشتن چربی نسبتا بالا، میوه‌ای غیرمعمولی محسوب می‌شود. زیتون محتوی ۱۱ تا ۱۵ درصد چربی است. ۷۴٪ از چربی موجود در زیتون از نوع اسید اولئیک است که جزو اسیدهای چرب تک‌‌سیرنشده است. اسید اولئیک جزو مواد اصلی تشکیل‌دهنده‌ی روغن زیتون است و فواید زیادی برای سلامتی دارد. کاهش التهابات، کاهش خطر بیماری‌های قلبی و مبارزه با سرطان، جزو خواص روغن زیتون برای سلامتی هستند.
کربوهیدرات و فیبر
مقدار کربوهیدرات زیتون نسبتا کم است. تنها ۴ تا ۶ درصد زیتون را کربوهیدرات‌ تشکیل می‌دهد که بیشتر آن به شکل فیبر است. فیبر ۵۲ تا ۸۶ درصد کربوهیدرات زیتون را تشکیل می‌دهد. میزان کربوهیدرات قابل گوارش موجود در زیتون بسیار کم است. این مقدار تقریبا معادل ۱٫۵ گرم در ۱۰ عدد زیتونِ معمولی است. با اینکه بیشتر کربوهیدرات موجود در زیتون به شکل فیبر است، ولی باز هم زیتون جزو خوراکی‌های با فیبر بالا محسوب نمی‌شود.
مقاله مرتبط: یک رژیم کم کربوهیدرات شامل چه خوراکی‌هایی می‌شود؟
ویتامین‌ها و مواد معدنی
زیتون منبع خوبی برای تأمین برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است. برخی از این مواد معدنی در طول فرآوری زیتون به آن اضافه می‌شوند.
ویتامین E: میوه‌هایی که چربی بالایی دارند، معمولا سرشار از این آنتی‌اکسیدان قدرتمند هستند.
آهن: زیتون سیاه منبع خوبی از آهن است. آهن برای جابه‌جایی اکسیژن در خون ضروری است.
مس: در رژیم غذایی غربی، معمولا کمبود مس دیده می‌شود. فقر مس می‌تواند احتمال بروز بیماری‌های قلبی را افزایش بدهد.
کلسیم:‌ کلسیم فراوان‌ترین ماده‌ی معدنی در بدن انسان است. وجود کلسیم برای استخوان‌ها، عضلات و عملکرد دستگاه عصبی ضروری است.
سدیم: معمولا زیتون به‌علت بسته‌بندی در آب‌نمک، محتوی مقدار زیادی سدیم است.
مقاله مرتبط: خواص ویتامین‌‌ ها و مواد معدنی؛ از ویتامین A تا روی
سایر ترکیبات گیاهی مغذی
زیتون بسیاری از ترکیبات مغذی گیاهی و آنتی‌اکسیدان‌ها را داراست.
اولئوروپین: این ترکیب فراوان‌ترین آنتی‌اکسیدان در زیتون‌های نارس است و فواید زیادی برای سلامتی دارد.
هیدروکسی تیروزول: در طول فرایندِ رسیدنِ زیتون، اولئوروپین می‌شکند و به هیدروکسی تیروزول تبدیل می‌شود. این آنتی‌اکسیدان نیز فواید زیادی دارد.
تیروزول: فراوان‌ترین آنتی‌اکسیدان در زیتونِ رسیده است. هرچند خاصیت این آنتی‌اکسیدان به‌اندازه‌ی هیدروکسی تیروزول نیست، ولی فواید بسیاری از جمله پیشگیری از بیماری‌های قلبی دارد.
اسید اولئونالیک: این آنتی‌اکسیدان می‌تواند در پیشگیری از آسیب‌های کبدی، تنظیم چربی خون و کاهش التهابات مؤثر باشد، به همین دلیل یکی از مهم‌ترین خواص زیتون به‌شمار می‌آید.
کوئرستین: این ماده‌ی مغذی می‌تواند در کاهش فشار خون و سلامت قلب مؤثر باشد.

توجه به اين نكته لازم است كه خداوند در قرآن مجيد (آيه 35 سوره ق) مي‏فرمايد: «هر چه را بخواهند در آنجا دارند و پيش ما فزون‏تر [هم‏] هست». لذا اگر يكي از خواسته‏ هاي انسان اين باشد و همسر او نيز از اهل بشت، خداوند به او عطا مي‏كند.
در آيه 21 سوره طور مي‏فرمايد: «و كساني كه ايمان آوردند و فرزندانشان آنان را در ايمان پيروي كردند، فرزندانشان را به آنان ملحق خواهيم كرد و چيزي از كار[ها]شان را نمي‏كاهيم هر كسي در گرو دستاورد خويش است». اين آيه يكي از معجزات بلاغي قرآن است و نشان مي‏دهد كه همه بستگان در بهشت از نعمت همجواري برخوردارند و قرآن با بيان فرزندان همه خويشان از جمله همسر انسان را نيز همجوار انسان معرفي كرده است زيرا لازمه بودن فرزند در بهشت در كنار والدين اين است كه زن و شوهر نيز با يكديگر باشند و همينطور ديگر بستگان و چه بسا اين كه در آيه قبل كه فرمود: «پيش ما فزون‏تر هست» يكي از مصاديق آن الحاق فرزندان به آنان مي‏باشد.

سوره يس، آيه 9

خداوند متعال در نهمين آيه از سوره يس مى‏فرمايد:
« وَجَعَلْنَا مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَيْنَاهُمْ فَهُمْ لَا يُبْصِرُونَ‏ »
و ما در فراروى آنان سدى، و در پشت سرشان نيز سدى قرار داديم و در همان حال ديدگان آنان را نيز با فرو افكندن پرده و پوستى بر آنها، پوشانديم، از اين رو آنان چيزى را نمى‏بينند.
آيه مورد بحث يكى از دو مثال تفكرانگيز و يكى از دو تشبيه جالب در مورد كسانى است كه از پذيرش حق و ايمان به خدا روى برمى‏گردانند و منظور اين است كه خدا آنان را به كيفر حق‏ستيزى و ناسپاسى‏شان به حال خودشان وامى‏گذارد؛ و اين بسان آن است كه بگويد: ما آنان را در حال ناتوانى و شكست، به حال خود رها كرديم و همين رها كردن از پيش رو و پشت سرشان بسان سدى گرديد تا در همانحال بمانند و نجات نيابند.
و اگر بگوييم كه اين بيان، وصف حال و روز آنان در سراى آخرت است، در آن صورت بايد گفت منظور اين است كه آنان در آتش دوزخ در شرايطى گرفتارند كه از هر سو آتش آنان را محاصره نموده و راهى به سوى پس و پيش ندارند.
و اگر آيه را در اشاره به وصف تيره‏بختان و تجاوزكارانى تفسير كنيم كه آهنگ كشتن پيامبر را داشتند، در آن صورت منظور اين است كه: ما در فراروى اين كفرگرايان مانعى، و پشت سرشان نيز سد و مانعى قرار داديم تا پيامبر را نديدند و نتوانستند دست ستم به سوى او دراز كنند؛ و ما ديدگانشان را كور ساختيم و در نتيجه پيامبر را نمى‏ديدند.
در اين مورد آورده‏اند كه «ابوجهل» از عناصر تجاوزكارى بود كه آهنگ كشتن پيامبر را نمود، امّا پس از اين تصميم ظالمانه هرگاه شبانگاهان براى اجراى نقشه شوم خود به سراغ پيامبر مى‏رفت، آن حضرت را نمى‏ديد و خدا ميان او و پيامبرش مانعى پديد مى‏آورد تا هرگز دست پليدش به آن بزرگوار نرسد.
به باور پاره‏اى منظور از «فاغشيناهم…» اين است كه: پس ما آنان را كور كرديم، از اين رو راه رستگارى و نجات را نمى‏بينند.
و به باور پاره‏اى ديگر منظور اين است كه: ما آنان را به سبب عذاب كور كرديم، از اين رو آنان آتش را نمى‏بينند.
و از ديدگاه برخى منظور اين است كه: و هنگامى كه آنان از قرآن و ايمان به خدا روى برگرداندند، اين كوردلى و نگونسارى گريبانشان را گرفت، به گونه‏اى كه بسان يك انسان به غل و زنجير كشيده شده، نمى‏توانستند حركت كنند و خود را نجات دهند. ( تفسير مجمع البيان -تفسير سوره يس . )