سرمه اندیشه

قتل جعفر بن محمد بن هارون ملقب به متوكل روز سوم يا چهارم شوال سال ۲۴۷ قمرى
جعفر بن محمد بن هارون ملقب به متوكل روز سوم يا چهارم شوال سال ۲۴۷ قمرى كشته شد . در سبب قتل او مى نويسند که: متوكل حضرت على عليه‌السلام را دشمن مى داشت و توهين مى كرد. روزى برحسب عادت خود به آن جناب جسارت نمود . منتصر باللّه فرزند متوكل در آن مجلس بود . چون شنيد رنگش متغيّر گشت و غضبناك گرديد و متوكل او را دشنام داد . منتصر در صدد قتل اوبرآمد . چند نفر از غلامان خاص متوكل را براى كشتن او معين كرد . شبى متوكل در قصر خود با نديمان خمر خورد و مست شد و مسئول و رئيس نديمان آنها را مرخص نمود . فقط فتح بن خاقان نزد متوكل ماند .غلامان كه مهياى كشتن متوكل بودند با شمشيرهاى برهنه داخل شدند و فتح الله خان فرياد كشيد واى بر شما امير المؤمنين را مى كشيد خود را روى متوكل انداخت غلامان هر دو را كشتند و به نزد منتصر باللّه رفتند و بر او به خلافت سلام كردند مدت خلافت متوكل ۱۴ سال و ده ماه شد و در ۴۱ سالگى هلاك گرديد متوكل مردى خبيث و بد سريره بود و با آل ابيطالب سخت دشمنى داشت . پيوسته در صدد اذيت آنها بود و به ظنّ و تهمت آنها را گرفتار مى كرد . لذا آنچه در ايام او بر علويين گذشت در ايام خلفاى ديگر چنين نبود . حتى كسى كه به آل ابوطالب احسان مى كرد سخت او را تعقيب مى نمود و از احسان به آنها منع مى كرد تا اينكه مردم از رعايت آل ابوطالب دست كشيدند و كار برايشان سخت شد ولى بعد از هلاكت متوكل از فشار خارج شدند.

از كارهاى زشت متوكل منع كردن مردم از زيارت امام حسين عليه‌السلام بود . يك نفر يهودى ديزج نام را براى شخم و محو كردن آثار قبر امام و سختگيرى به زوار آن حضرت به كربلا فرستاد و ديزج با كارگران زياد در سال ۲۳۶ قمرى سر قبر امام حسين به كربلا رفتند و هيچكدام جرئت نكردند اقدامى كنند ولى ديزج يهودى بيلى بر دست گرفت و قبر شريف را خراب كرد بعد ساير كارگران اقدام نمودند و قبر را منهدم ساختند و دور قبر را شخم كردند و آب جارى نمودند و نگهبان گذاشتند تا كسى به زيارت نرود ولى بعضى از عاشقان اباعبدالله بعد از نيمه شب از جائى كه نگهبانان نبينند خود را به قبر شريف مى رسانيدند بدين روش بود تا متوكل كشته شد و شيعيان باز به زيارت آزادانه آمدند و قبر شريف را به همان طريق سابق ساختند .

مرحوم شيخ عباس قمى در تتمه المنتهى ص ۳۴۷ ج ۲ از كتاب اربعين قمى نقل كرده که : هارون الرشيد در زمان خلافتش دستور داد عمارت و قبر امام را خراب كنند و تمام زمين حاير را شخم زدند و زراعت نمودند و درخت سدرى كه علامت قبر گذاشته بودند از ريشه درآوردند تا قبر ساخته نشود و بعد از هارون متوكل ملعون اين كار را كرد . غير از اين دو ملعون كسى متعرض قبر مبارك نشد ولى مسترشد عباسى و پسرش راشد خزانه و اوقاف كربلا را گرفتند و در سال ۳۶۹ عضد الدوله ديلمى عمارت و بقعه و رواق در نجف و كربلا ساخت بعد از آنكه هارون بقعه در نجف ساخته بود آن را خراب كرد.

مسعودى نقل كرده که: منتصر پسر متوكل بر اهل بيت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم رؤ ف بود و به آل ابوطالب احسان مى كرد و از زيارت امام حسين كسى را منع نمى نمود و فدك را به اولاد امام حسن و امام حسينعليه‌السلام رد كرد و اوقاف آل ابوطالب را آزاد ساخت و مانع تعرض به شيعيان على عليه‌السلام بود و بعد از شش ماه خلافت مريض شد و درگذشت ولى بعضى گويند که : اورا مسموم كردند.