سرمه اندیشه

حجاب، حیا و عفاف
برخی‌ ها حجاب را مانع حضور زن در اجتماع می ‌دانند و آن را باعث به انزوا کشیده شدن زن بر می ‌شمارند؛ اما حضرت زهرا و حضرت زینب (سلام ‌الله‌ علیهما) به خوبی به همگان نشان دادند که حجاب محدودیتی برای نقش آفرینی بانوان در اجتماع نیست. خطبه فدکیه فاطمی و حضور دلاورانه زینبی در عرصه دفاع از ولایت و امامت شاهد این گفتار است.
مورخین نحوه حجاب حضرت زینب (سلام ‌الله‌ علیها) را در اسارت اینگونه گفته‌ اند: «وَ هِیَ تَستُرُ وَجهَها بِكَفِّها لِاَنَّ قِناعَها اَخَذَ مِنها؛ او صورتش را با دستش می ‌پوشاند چون روبند را از او گرفته بودند.» (الخصائص الزینبیه، جزائری، ص 345)
در هنگامی که جامعه اسلامی را خواب فرا گرفته بود، خواص و عوام شمشیرهایشان را به روی حضرت حسین (علیه ‌السلام) کشیدند و یا دست روی دست گذاشتند؛ تعداد بسیار اندکی بودند که مسیر درست بندگی را در اطاعت و همراهی ولی خدا دیدند. در بین آنها حضرت زینب (علیها السلام) سرآمد بصیرت و ولایتمداری بود. حضرت در طوفان سختی ‌ها، به امام سجاد(علیه السلام) می ‌گوید: «فَوَ اللَّهِ إِنَّ ذَلِكَ لَعَهْدٌ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ إِلَى جَدِّكَ وَ أَبِیكَ‏ وَ عَمِّك‏؛ به خدا قسم این عهدی از رسول خدا به جدّت (حضرت علی) و پدرت و عمه توست.» (بحار الانوار، ج 45، ص 179)
حضرت پوشیده بودن صورت را بر خود امری لازم می ‌دانستند و با دست و آستین این مهم را عملی می‌ ساختند؛ آن هم در شرایط اسارت. ولی امروزه عده‌ای از روی اختیار بی حجابی و بد حجابی را انتخاب می ‌‎کنند؛ کاری که از فرهنگ زینبی فرسنگ ‌ها دور است.
تدبیر و مدیریت
حضرت زینب (علیهاالسلام) یکی از تلخ ترین و شدیدترین وقایع تاریخ را مدیریت کردند و چهره ‌ای پیروزمندانه را از خود به جا گذاشتند. اگر نهضت حسینی سبب بقای اسلام ناب محمدی است؛ رساندن پیام حسینی مهمترین بخش آن نهضت بود. حضرت پناهگاه کودکان و اسرا بودند و با دنیایی از عاطفه نقش حامی آنها را ایفا می‌ کردند. از روی دیگر این خطبه ‌های آتشین زینبی بود که کوفه و شام را بر سر یزید و یزیدیان خراب و نا امن ساخت. حضرت زینب (علیها السلام) بر سر یزید فریاد برآورد: «أَمِنَ الْعَدْلِ یا ابْنَ الطُّلَقَاءِ تَخْدِیرُکَ حَرَائِرَکَ وَ إِمَاءَکَ وَ سَوْقُکَ بَنَاتِ رَسُولِ اللَّهِ سَبَایا؛ ‌ای پسر آزاد شدگان آیا این عدالت است که تو زنان و کنیزان خود را پشت پرده بنشانی؟ و دختران رسول خدا‌ را به صورت اسیر به این سو و آن سو بکشانی؟» (لهوف، سید بن طاوس، ص 182)
مدیریت حضرت زینب (سلام ‌الله‌ علیها) نشان داد که می ‌توان در کوران